YLYM BIR DA­RAGT­DYR

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW:

— Aýdyň maksatlary we meýilnamalary özlerine ýörelge edinen ýaş alymlaryň ylmyň ileri tutulýan ugurlary boýunça gazanýan döredijilik üstünlikleri, täze ylmy açyşlary döwletimiziň mundan beýläk-de gülläp ösmegi üçin täze mümkinçilikleri açýar.

ÝAŞ ZE­HIN­LE­RIŇ YL­MY DÖ­RE­DI­JI­LIK­LE­RI BOL­SA ONUŇ ÝA­ŞA­JYK PU­DAK­LA­RY­DYR

Da­ragt kö­kü­ni top­ra­ga örk­läp, daş-töweregine sa­ýa sal­ýar. Onuň sa­ýa­syn­da en­çe­me ýa­şa­jyk na­hal­lar ös­ýär­ler, dal da­ragt bol­ýar­lar. Us­sat Ke­mi­nä­niň: «Ylym bir da­ragtdyr» diý­şi ýa­ly, ylym dün­ýä­si hem da­rag­ta ça­lym­daş. Ozal­ky bar bo­lan mag­lu­mat­lar, pi­kir­ler sel­je­ril­ýär, de­ňeş­di­ril­ýär, deg­şi­ril­ýär, ne­ti­je­de, tä­ze­çe bir ga­ra­ýyş ýü­ze çy­ka­rylýar, pi­kir öňe sü­rül­ýär. Kö­ki bir da­rag­tyň şa­ha­la­ry ýaý­raw alyp, ge­ri­mi gi­ňe­ýär. Edil da­ragt ýa­ly ylym hem ge­ri­mi gi­ňe­di­gi­çe ös­ýär, kä­mil­leş­ýär. Hä­zir­ki mag­lu­mat­lar jemgy­ýe­ti­ni şert­len­dir­ýän kä­mil teh­no­lo­gi­ýa­lar, ösen in­no­wa­si­ýa­lar adam­zat aňy­nyň, ylmy­nyň ýe­ten be­lent sep­gi­di­dir.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz: «Bin­ýat berk bo­lan­da, bi­na ba­ky bol­ýar. Bi­ziň ama­la aşyr­ýan öz­gert­me­le­ri­miz, ba­şy­ny baş­lan giň ge­rim­li iş­le­ri­miz be­ýik bir bi­na bol­sa, ylym onuň müdi­mi mi­ze­mez bin­ýa­dy bol­ma­ly­dyr» di­ýip, örän jaý­dar bel­le­ýär. Şu nuk­daý­na­zar­dan seret­sek, yl­my bin­ýa­dyň berk­li­gi­ni ga­zan­mak, yl­my göz­leg­le­ri yzy­gi­der­li do­wam et­di­rmek, ne­ti­je­li­li­gi­ni ýokarlandyrmak üçin yl­myň ga­za­nan­la­ry­ny ne­sil­le­re ýe­tir­mek, ola­ry yl­ma hö­wes­len­dir­mek, çek­mek mö­hüm we­zi­pe bo­lup dur­ýar. Hut şun­dan ugur alyp, Türk­me­nista­nyň Pre­zi­den­ti­niň 2015-nji ýy­lyň 6-njy few­ra­lyn­da çy­ka­ran «Türk­me­nis­ta­nyň ýaş­la­ry­nyň ara­syn­da yl­my iş­ler bo­ýun­ça bäs­le­şik ge­çir­mek ha­kyn­da­ky» Ka­ra­ry­na, şeý­le hem şol ýy­lyň 13-nji no­ýab­ryn­da çy­ka­ran Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, her ýyl­da Türk­me­nis­ta­nyň Ylym­lar akade­mi­ýa­sy we Türk­me­nis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň Mer­ke­zi Ge­ňe­şi ýur­du­my­zyň ýaş­la­ry­nyň ara­syn­da yl­my iş­ler bo­ýun­ça bäs­le­şi­gi ge­çir­ýär.

Ba­ha­ryň şu aja­ýyp gün­le­rin­de bu bäs­le­şik tap­gyr­la­ýyn esas­da do­wam ed­ýär. Ýur­dumy­zyň dür­li edara-kärhanalarynda zäh­met çek­ýän, ýo­ka­ry, or­ta hü­när we or­ta mek­deple­rin­de oka­ýan ze­hin­li, yl­ma hö­wes­li ýaş­la­ryň en­çe­me­si öz yl­my iş­le­ri­ni ýö­ri­te sel­je­riş to­pa­ry­na hö­dür­le­ýär­ler.

Biz hem hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ylmy-innowasion öz­gert­me­ler sy­ýa­sa­ty­nyň ama­la aşy­ry­ly­şy, yl­ma hö­wes­li ýaş ze­hin­le­ri ýü­ze çy­kar­mak­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler, hu­su­san-da, ýur­du­my­zyň ýaş­la­ry­nyň ara­syn­da yl­my iş­ler bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän bu bäs­leşik dog­ru­syn­da pi­kir alyş­mak mak­sa­dy bi­len, Türk­me­nis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň Mer­ke­zi Ge­ňe­şi­niň baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry, Türk­me­nis­ta­nyň Mejli­si­niň de­pu­ta­ty Ýaz­po­lat KE­RI­ÝEW, bäs­le­şi­giň mag­lu­mat we ara­gat­na­şyk ul­gam­la­ry, komp­ýu­ter teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ug­ry bo­ýun­ça sel­je­riş to­pa­ry­nyň baş­ly­gy, Türk­me­nis­ta­nyň Te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar we in­for­ma­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň yl­my iş­ler bo­ýun­ça pro­rek­to­ry, teh­ni­ki ylym­la­ryň kan­di­da­ty Azat ATA­ÝEW bi­len gür­rüň­deş bol­duk.

— Da­na­la­ryň bi­ri­niň: «Aky­ly aň-bilim, ylym bi­len baý­laş­dyr­saň, tarp ýe­re ýa­gyş ýa­gan­da bol­şy ýa­ly, ol ja­na ge­lip, ösüp baş­la­ýar» di­ýen pä­hi­mi bar. Şundan gör­nü­şi ýa­ly, aň-bi­li­mi, uly yl­my göz­leg­le­ri ke­ma­la ge­tir­mek üçin eý­ýäm ýaş­lyk­dan meş­gul­la­nyp baş­la­ma­ly. Bu ugur­da bol­sa hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­myz­da ýaş zehin­le­ri ylym dün­ýä­si­ne ara­laş­dyr­mak üçin dür­li yl­my bäs­le­şik­ler, ders bäs­leşik­le­ri, tas­la­ma bäs­le­şik­le­ri ge­çi­ril­ýär. Mun­da Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň, ýur­dumy­zyň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň we beý­le­ki ylym ojak­la­ry­nyň my­na­syp paýy bar. Gür­rü­ňi­mi­zi şu­lar dog­ru­syn­da baş­la­ýa­lyň!

Ýaz­po­lat KE­RI­ÝEW:

— Hä­zir­ki mag­lu­mat­lar jem­gy­ýe­tindä­ki ylmy-tehniki öz­ge­riş­ler ýyl­dy­rym çalt­ly­gy­na de­ňel­ýär. Onu­ňam se­bä­bi ylmyň ähli pudaklaryna tehnologiýalaryň or­naş­dy­ryl­ma­gy bi­len, de­giş­li yl­my ugruň in­no­wa­ti­ka­sy­nyň ke­ma­la ge­ti­ril­megi­dir. Is­len­dik ýur­duň ga­zan­ýan üs­tünliginiň, öňegidişliginiň ylma baglydygy bolsa jedelsizdir. Şu babatda döwletiň geljekki ygtybarly ösüşini üpjün etmek üçin ylym dünýäsine ýaşlary çekmek il­kin­ji no­bat­da­ky ze­rur­lyk bo­lup durýar. Bu hakda hormatly Prezidentimiz: «Ýaş­lar bi­ziň gel­je­gi­miz­dir. Döw­le­ti­miziň gazanýan üstünlikleri ýaşlarymyzyň bagtyýar durmuşy bilen berk baglydyr. Şo­ňa gö­rä-de, Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň ta­gal­la­sy ýaş nesilleriň ylmy döredijilik başarnyklaryny giň­den gol­dap, has ze­hin­li ýaş­la­ra hemme­ta­rap­la­ýyn gol­daw be­rip, ola­ryň şahsy­ýet hök­mün­de kä­mil­leş­me­gi­ne gö­nükdi­ril­me­li­dir» di­ýip, örän jaý­dar bel­le­ýär. Biz hem mil­li Li­de­ri­mi­ziň aý­dan­la­ryndan ugur alyp, Ylymlar akademiýasy, ýokary okuw mekdepleri bilen degişli işleri alyp barýarys.

Azat ATA­ÝEW:

— Türk­me­nis­ta­nyň Ylym­lar aka­de­miýasy bilen Magtymguly adyndaky Ýaşlar gu­ra­ma­sy­nyň Mer­ke­zi Ge­ňe­şi­niň ýa­nyn­da öz Düz­gün­na­ma­sy esa­syn­da Ýaş alym­lar mer­ke­zi, şeý­le hem ýur­du­my­zyň ýo­kary okuw mekdeplerinde Ýaş alymlaryň ge­ňe­şi dö­re­dil­di. Yl­ma hö­wes­li ýaş­la­rymy­zyň en­çe­me­si bu ýer­de ha­ly­pa mugallymlaryň, alymlaryň ýolbaşçylygynda öz gy­zyk­lan­ýan, oňat baş çy­kar­ýan hünär ugurlary boýunça belli bir temany saý­lap al­ýar­lar. Şol te­ma de­giş­li maglu­mat­la­ry, ede­bi­ýat­la­ry top­la­ýar­lar, öwrenýärler, özleşdirýärler. Öz öňe sürýän pi­kir­le­ri­ni de­lil­len­dir­mek üçin yl­my merkez­ler­dä­ki dür­li la­bo­ra­to­ri­ýa­lar­da yl­my-barlaglary geçirýärler. Ýaş alymlarymyzy ýurt we halkara derejesinde geçirilýän ylmy-amaly mas­la­hat­la­ra, fo­rum­la­ra, ylmy bäs­le­şik­le­re taý­ýar­la­ýa­rys. Bu, bi­rinji­den, ola­ryň dün­ýä­ga­raý­şy­nyň gi­ňe­me­gine ýardam etse, ikinjiden, öz temalaryny çuňňur, töwerekleýin öwrenmeklerine, anyk yl­my ga­ra­ýyş­la­ry ke­ma­la ge­tir­meklerine ýardam edýär.

— Şeý­le bäs­le­şik­le­riň bi­ri hem ýurdu­my­zyň ýaş­la­ry­nyň ara­syn­da yl­my iş­ler bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän şu bäs­le­şik bo­lup dur­ýar. Bäs­le­şi­giň ge­çi­ri­liş aý­ratyn­ly­gy nä­hi­li?

Ýaz­po­lat KE­RI­ÝEW:

— Il­ki bi­len bel­le­me­li zat, bu bäsle­şi­ge di­ňe bir ýo­ka­ry okuw mek­deple­ri­niň ta­lyp­la­ry däl-de, eý­sem, Ýaş­lar gu­ra­ma­my­zyň ag­za­sy bo­lan 30-a çen­li ýaş­da­ky dür­li edara-kärhanalarda zähmet çek­ýän, gul­luk ed­ýän ýa-da wagt­laýyn iş­le­me­ýän ýaş­lar, mek­dep okuw­çylary hem gatnaşyp bilýärler. Bäsleşigiň ýö­ri­te Düz­gün­na­ma­sy bo­lup, ol met­bugat­da çap edil­ýär. Şo­ňa la­ýyk­lyk­da, hödür­le­nen iş­le­riň ta­la­ba­la­ýyk­ly­gy, wa­jyplygy degişli Alymlar geňeşi tarapyndan sel­je­ril­ýär. Şon­dan soň, bäs­le­şi­ge gat­naşyjy seljeriş toparynda öz işini gorap çykyş edýär. Seljeriş toparynda degişli ugurlar boýunça görnükli alymlarymyz, professor-mugallymlarymyz iş­le­re mynasyp baha berýärler.

— Yl­my işi ýe­ri­ne ýe­tir­mek üçin zehin bi­len bir ha­tar­da, örän güýç­li işeňňir­li­giň, ýa­daw­syz zäh­me­tiň ge­rek­di­gi aý­dyl­ýar. Ýaş­lar­da yl­my işeň­ňir­li­gi, dö­re­di­ji­lik ba­şar­nyk­la­ry­ny ter­bi­ýe­lemek­de nä­hi­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar?

Azat ATA­ÝEW:

Ýaş alym­lar mer­ke­zin­de, Ýaş alymlar geňeşlerinde hormatly Pre­zi­den­ti­mi­ziň öňe sür­ýän halypa-şägirtlik ýö­rel­ge­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da, ta­lyplara ylmy barlaglary alyp barmagyň esas­la­ry, usul­la­ry öw­re­dil­ýär. De­giş­li ugurlardan uly ylmy işleri alyp barýan gör­nük­li alym­lar bi­len ýaş­la­ryň du­şuşygyny, pikir alyşmalaryny guraýarys. Şeýle hem ýaş alymlaryň pikirlerini er­kin be­ýan et­mek­le­ri­ni kä­mil­leş­dirmek mak­sa­dy bi­len, te­le­ra­dio­ýaý­lymlarda ýörite gepleşikler, tegelek stollar gu­ral­ýar. Bel­li rus ýa­zy­jy­sy Lew Tolstoý: «Ähli zatlar pikirde jemlenýär. Pikiriňe erk etmegi başarmaly. Onuň üçi­nem he­mi­şe pi­kir­le­ri­ňi kä­mil­leş­dirme­giň üs­tün­de iş­le!» diý­ýär. Bu ylym adam­sy üçin il­kin­ji hem esa­sy ze­rurlyk bolup durýar. Şonuň üçin ýaşlaryň öz hu­su­sy ga­ra­ýyş­la­ry­ny esas­lan­dyr­magy, de­lil­len­dir­me­gi ba­şar­mak en­dik­leri­ni ke­ma­la ge­tir­mek­le­ri üçin ga­zet-žur­nal­lar­da, ýag­ny met­bu­gat­da çy­kyş etmäge hem ugrukdyrýarys.

— Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz san­lylaş­dyr­mak kon­sep­si­ýa­syn­da we ýurdu­my­zy 2020 — 2025-nji ýyl­lar­da durmuş-ykdysady taý­dan ös­dür­me­giň mak­sat­na­ma­syn­da kes­git­le­nen we­zipe­le­riň yl­my esas­da do­ly öz­leş­di­ri­lip, öz wag­tyn­da ama­la aşy­ryl­ma­ly­dy­gy­ny nyg­ta­ýar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da ylmy iş­ler bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän bu ge­zek­ki bäs­le­şi­ge ge­len iş­le­riň te­ma­ti­ki ge­ri­mi ha­kyn­da nä­me­le­ri aý­dyp bo­lar?

Azat ATA­ÝEW:

— Dog­ry bel­le­di­ňiz. San­ly teh­nolo­gi­ýa­lar ýur­du­my­zy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ähli ugurlaryna yzy­gi­der­li or­naş­dy­ryl­ýar, mag­lu­mat­lary beýan etmegiň adaty görnüşinden elektron görnüşine geçilýär. Munda bök­denç­lik­le­riň ýü­ze çyk­maz­ly­gy, iş­leriň öza­kym­la­ýyn ös­me­gi üçin şol tehnologiýalardan oňat baş çykarýan ýaş hünärmenler gerek. Şu nukdaýnazardan ala­ny­myz­da, bu ge­zek­ki bäs­le­şi­ge gelen ylmy işleriň tematiki gerimi örän giň we tu­tum­ly. My­sal hök­mün­de ýüzlensek, ykdysadyýetiň, maglumat we ara­gat­na­şyk ul­gam­la­ry­nyň, bi­lim berli­şi­niň dür­li dü­züm bö­lek­le­ri­ne, ýagny telegörkezişe, gämi gatnawlaryna, elekt­roe­ner­ge­ti­ka... teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ornaşdyrmagyň artykmaçlyklary bilen bagly işler bar. Nesip bolsa, seljeriş to­pa­ry­my­zyň ag­za­la­ry bi­len mas­la­hatlaşyp, bu ylmy işleriň mynasyplaryny saýlap alarys.

— Dün­ýä meş­hur alym­la­ryň bi­ri­niň: «Il­ki­baş­dan yl­myň çür de­pe­si­ne çyk­jak bol­man, onuň ýö­ne­keý zat­la­ry­ny öwre­niň. Öň­dä­ki­ni öw­ren­män, yzy­na dyza­jak bol­maň. Ylym­da azap çek­mä­ge en­dik ediň!» di­ýen aja­ýyp söz­le­ri bar. Ylym ýo­lu­nyň il­kin­ji ädim­le­ri­ni äden bäs­le­şi­ge gat­na­şy­jy ýaş ze­hin­le­re-de şony ar­zuw edäý­mek gal­ýar!

Ýaz­po­lat KE­RI­ÝEW:

— El­bet­de. Ylym äle­mi­ne ara­la­şan ýaş zehinlerimiziň ylmy gözlegleriniň dowamly, saldamly bolmagyny, arzyly menzillere ýetmeklerini arzuwlaýarys. Bularyň ählisiniň gözbaşynda «Ýokary de­re­je­li hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­ma­ga, zehin­li ýaş­la­ryň yl­ma hö­we­si­ni art­dyrma­ga gö­nük­di­ri­len giň ge­rim­li iş­leri ama­la aşyr­ýa­rys» diý­ýän hor­mat­ly Prezidentimiziň bimöçber aladalarynyň durandygyny bellemelidiris.

Umu­man, bi­ziň Mag­tym­gu­ly adyndaky Ýaşlar guramamyz geljekde hem ze­hin­li ýaş­la­ry ýü­ze çy­kar­mak­da, de­gişli bilim, ylym ojaklary bilen bilelikde ola­ry yl­myň dür­li ugur­la­ry­na gö­zük­dirmekde işleri mynasyp dowam etdirer.

— Ýur­du­myz­da ama­la aşy­ryl­ýan ylmy-in­no­wa­sion öz­gert­me­le­re ýaş­la­ry çek­mek­de al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler ba­ra­da gür­rüň et­dik. Ýaş­la­ryň ara­syn­da yl­my iş­ler bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän bäs­le­şik dogru­syn­da pi­kir alyş­dyk. Si­ze-de ýaş zehin­le­ri ýü­ze çy­kar­mak­da alyp bar­ýan iş­le­ri­ňiz­de üs­tün­lik­le­ri ar­zuw ed­ýä­ris!

Azat HANDURDYÝEW,

Türk­me­nis­ta­nyň Inžener-tehniki we ulag kom­mu­ni­ka­si­ýa­la­ry institutynyň 4-nji ýyl talyby:

— Internet ulgamynyň kämilleşmegi bilen sanlyja sekundyň dowamynda dünýäniň islendik nokadyndaky täzeligi bilmäge, maglumaty almaga giň mümkinçilik döredi. Bu tehnologiki ösüş adamzat aňynyň gazanan uly ylmy-tehniki ösüşine öz täsirini ýetirdi. Men hem halypa mugallymlarym bilen maslahatlaşyp, öz hünär ugrum boýunça «Hemra aragatnaşygyny ulanmak arkaly gämileriň losman geçirilişiniň awtomatiki usuly» diýen tema boýunça ýurdumyzyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilýän bäsleşige gatnaşýaryn.

Bilşimiz ýaly, gämileriň losman geçirilişi gämileriň ýüzüş howpsuzlygyny üpjün etmek, olaryň howply hadysalara düşmeginiň öňüni almak we daşky gurşawy gorap saklamak maksatlaryny öz içine alýar. Bu işde hemra aragatnaşygy arkaly awtomatiki usuly ulanmak örän ygtybarly bolup durýar, ýagny gäminiň ugran ýerinden barmaly nokady aralygyndaky hereketine dolandyryş merkezden gözegçilik edip bilýäris.

Biz — ýaşlaryň iň täze, ösen tehnologiýalardan baş çykarmagymyz, bu ugurda halypalarymyzyň ýolbaşçylygynda ylmy-barlag işlerini alyp barmaga giň mümkinçilikleri döredip beren Gahryman Arkadagymyzyň beýik başlangyçlary mundan buýana-da rowaçlyklara beslensin!

Gülşat GURBANDURDYÝEWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň 3-nji ýyl talyby:

— Mälim bolşy ýaly, ähli ulgamlar bilen bir hatarda, milli ykdysady ulgamymyza öňdebaryjy tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy, sanly ykdysadyýetiň kemala getirilmegi, maglumatlaryň täze çeşmeleriniň peýda bolmagy hem-de dessin we ýokary hilli statistika maglumatlaryna zerurlyk häzirki wagtda esasy öňde durýan meseledir. Bu hakynda hormatly Prezidentimiz: «Bu gün ýurdumyz täze tehnologik ösüşe — dördünji senagat öwrülişigine tarap ilerlemek bilen, ylmy işleri talap edýän önümçilikleri döredip, ykdysadyýetiň ähli pudaklaryna öňdebaryjy ulgamlary ornaşdyrýar hem-de şolary sanly ulgama geçirýär» diýip, örän jaýdar belleýär. Men hem geljekki ykdysatçy hökmünde şu zerurlykdan ugur alyp, «Ykdysady meseleleri çözmekde kibernetiki çemeleşmegiň mümkinçilikleri» diýen temanyň üstünde işläp, ylmy bäsleşige gatnaşýaryn. Işimde, esasan, «Bigdata» tehnologiýasy arkaly dürli ykdysady meseleleriň çözülişini ýeňilleşdirmegiň usullaryny, şeýle hem optimal çözgüdi tapmagy maksat edip goýdum. Bu tehnologiýa degişli ugurda wagty tygşytlamaga, ýokary zähmet öndürijiligini gazanmaga mümkinçilik berer.

Laçyn GYLYÇMUHAMMEDOWA,

Hydyr Derýaýew adyndaky Mugallymçylyk mekdebiniň 2-nji ýyl talyby:

— Ýaş aýratynlyklaryna garamazdan, eýýäm dünýä akyl ýetirip başlan pursadymyzdan matematikanyň durmuşymyz üçin näderejede zerurdygyna göz ýetirýäris. Hut şonuň üçin hem eýýäm çagalar baglaryndan başlap, matematika okadylyp başlanýar, orta mekdebiň başlangyç synplarynda dürli arifmetiki amallar ýerine ýetirilýär, meseleler çözülýär. Şu döwürde mugallym matematikanyň özenini okuwçynyň aňynda düýpli ornaşdyrmak üçin okatmagyň birnäçe usullaryndan peýdalanýar. Men hem geljekki mugallym hökmünde başlangyç synplarda matematikany okatmagyň dünýä tejribesi bilen yzygiderli gyzyklanýaryn. Şol gyzyklanmalarymyň netijesinde, mugallymlarymyň halypalygynda okatmagyň dünýä tejribesinde giňden ulanylýan «Drihle usulyny» çuňdan öwrendim we milli okadyş usulyýetimize laýyklykda ylmy iş hökmünde tema edip aldym. Belläp geçsek, L.Drihle ylmy jemgyýetçilikde «inkär edilmesiz matematikanyň patyşasy» diýen belent ada mynasyp bolan görnükli nemes matematigidir. Başlangyç synp okuwçylaryna meseleleri çözmegi Drihläniň usuly boýunça öwretmek, birinjiden, wagty tygşytlaýar, ikinjiden, meseleleriň çözgüdi sada usullar bilen tapylansoň, okuwçy temany tiz özleşdirýär. Wagty tygşytly peýdalanyp, gysga wagtda köp zady oňat öwredip bilmek bolsa mugallymçylyk işinde örän möhümdir.

Begli GURBANDURDYÝEW,

Türkmenistanyň Serhet institutynyň 4-nji ýyl harby talyby:

— Hormatly Belent Serkerdebaşymyz ýaş Watan goragçylarynyň halkymyzyň şan-şöhratyny dünýä ýaýan azym-azym ärlerimiz Alp Arslanyň, Soltan Sanjaryň, Jelaleddin Meňburnuň mertlik mekdebinde, watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmegi ugrunda uly işleri durmuşa geçirýär. Men hem ýaş Watan goragçysy hökmünde Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň uly ylmy işgäri, himiýa ylymlarynyň kandidaty Gurbanguly Aýtkulyýewiň ýolbaşçylygynda «Türkmen milli ýaragy bolan gylyjyň artykmaçlyklarynyň matematik hasaplamasy» diýen tema bilen ylmy bäsleşige gatnaşýaryn. Işimiziň esasy maksady ýaş Watan goragçylaryna türkmen milli gylyjynyň aýratynlyklaryny düşündirmekden, wagyz etmekden, gylyç ýasamakda ulanylan poladyň himiki düzümini kesgitlemekden, artykmaçlyklarynyň matematiki hasaplamasyny ýerine ýetirmekden ybarat. Bilşimiz ýaly, gylyç geçmişde türkmeniň esasy ýaragy bolup, ol polatdan ýasalan, az-kem egreldilen, ýasy tygly ýaragdyr. Şeýle hem «Sishart» programmasy arkaly türkmen milli gylyjynyň şol artykmaçlaryny düşündirýän ýörite programma taýýarladym.

Biz — Watan goragçylaryna şeýle mümkinçilikleri döredip berýän Belent Serkerdebaşymyzyň jany sag, ömri uzak, il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli işleri hemişe rowaç bolsun!

Kakajan ÇARYÝAROW,

Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Türk­men döw­let uni­wer­si­te­ti­niň žur­na­lis­ti­ka hünäriniň 4-nji ýyl talyby,

“Nesil” gazeti,

28.04.2020ý.