WELOSIPED —saglyk we belent ruh

      Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bi­len Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy ta­ra­pyn­dan “Dur­nuk­ly ösü­şi ga­zan­mak üçin köp­çü­lik­le­ýin we­lo­si­ped sür­me­gi jem­gy­ýet­çi­lik ulag ul­gamla­ry­na gi­riz­mek” at­ly Ka­rar­na­ma­nyň ka­bul edil­me­gi, Bü­tin­dünýä sag­lyk gü­nün­de bol­sa, ýur­du­my­zyň äh­li kün­je­gin­de we­lo­siped­li ýö­riş­le­riň giň ge­rim­de  ge­çi­ril­me­gi ça­ga­lyk­da iň gy­zyk­ly güý­men­jä­miz bo­lan we­lo­si­pe­diň şan-şöh­ra­ty­ny has-da art­dyr­dy. Lukmanlaryň bellemegine görä, welosiped sürmek çagada özerkliligi, ruhubelentligi, çydamlylygy, gujurlylygy terbiýeleýär. Mundan   başga-da, çaga tigir sürmegi öwrenmek arkaly gorkulary ýeňip geçmek, maksada okgunly bolmak, töweregindäkilerden nusga almak ýaly endikleri özleşdirýär. Diýmek, bu sport ulagy diňe saglygymyza däl-de, biziň jemgyýetde özümizi alyp barşymyza, zähmetsöýer, düzgün-nyzamly bolmagymyza, geljekde durmuşyň çylşyrymly öwrümlerinde çalt we dogry çözgüt tapmagymyza-da ýardam edýär. Welosiped sporty sportuň ekologiýa taýdan arassa görnüşi bolmak bilen, ilatyň saglygyny berkitmekde möhüm orun eýeleýär. Şoňa görä-de, ýurdumyzda sportuň bu görnüşi bilen meşgullanýan, ony ulag serişdesi hökmünde peýdalanýan adamlaryň sany yzygiderli artýar. Metbugat habarlarynda aýdylyşy ýaly, welosiped sportunyň taryhy XIX asyryň ikinji ýarymynda Fransiýada geçirilen ilkinji iri sport ýaryşlaryndan başlanýar. 1896-njy ýylda sportuň bu görnüşi Olimpiýa oýunlarynyň maksatnamasyna girizildi. Ýurdumyzda hem welosiped sportunyň uzakdan gözbaş alýan taryhynyň bardygy bellärliklidir. Bu taryh 1894-nji ýylda Aşgabatda ilkinji welosipedçiler jemgyýetiniň döredilmeginden başlanýar. Şondan bir ýyl geçenden soň welosipedçileriň ilkinji ýaryşy geçirilýär. Häzirki döwürde sportuň bu görnüşi ýurdumyzda täze ösüşe eýe boldy. Welosiped bilen meşgullanýanlaryň sany dünýä görkezijilerinde hem yzygiderli artýar. Dünýä döwletlerinde sportuň bu görnüşi boýunça iri ýaryşlar, uly ýörişler, çempionatlar geçirilýär. Bu babatda Halkara welosipedçiler birleşiginiň (UCI) hem hereket edýändigini bellemek gerek. Munuň özi dünýä jemgyýetçiliginiň söýgüli ulagy bolan welosipediň ynsan saglygy üçin örän ähmiýetlidigini ýene bir ýola äşgär edýär. Latyn dilinden terjime edilende, “çalt aýak” diýmegi aň­lad­ýan we­lo­si­pe­diň, hal­ka­ra so­rag-jo­ga­byň ge­çi­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de, adam­za­dyň iň aja­ýyp oý­lap ta­py­şy diý­lip yk­rar edil­me­gi gy­zyk­ly ýag­daý­dyr. Ber­len ses­le­riň sa­ny bo­ýun­ça ol hat­da hä­zir­ki za­man dün­ýä­si üçin örän äh­mi­ýet­li bo­lan in­ter­net we te­le­fon ýa­ly oý­lap ta­pyş­lar­dan hem öňe geç­di.

E.Annageldiýewa

TMÝG-niň Balkan welaýat Geňeşiniň guramaçylyk bölüminiň sanly ulgam boýunça esasy hünärmeni