ÝUNESKO 1945-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň düzüminde döredildi. Guramanyň döredilmeginiň esasy maksady – adamzat taryhynda başdan geçirilen uly uruşlardan soň dünýäde parahatçylygy üpjün etmek, halklaryň özara dost-doganlygyny ösdürmek, bilim, ylym we medeniýet arkaly adamzady birleşdirmek boldy.
Döredilen ilkinji ýyllarynda ÝUNESKO bilim ulgamyny ösdürmek, sowatsyzlygyň derejesini peseltmek, şeýle-de dürli halklaryň medeni mirasyny goramak boýunça ilkinji ädimlerini etdi. Gurama dünýäniň dürli ýurtlarynda bilim mümkinçiliklerini deňleşdirmäge, çagalaryň okamagyny üpjün etmäge, şeýle-de ylym we tehnologiýa boýunça halkara hyzmatdaşlygy ýola goýmaga synanyşdy. 1950–1970-nji ýyllarda ÝUNESKO has giň iş alyp baran döwri boldy. Bu ýyllarda dünýäniň dürli ýerlerinde bilim ulgamyny ösdürmek boýunça täze taslamalar durmuşa geçirildi, ylmy ösüşlere goldaw berildi, medeni mirasy goramak boýunça aýratyn maksatnamalar kabul edildi. Şeýle-de gurama dürli döwletleriň arasynda özara düşünişmegi we dostlugy ösdürmäge uly goşant goşdy.
ÝUNESKO diňe bir geçmişi gorap saklamak bilen çäklenmän, eýsem geljegi gurmak üçin hem möhüm işleri alyp barýar. Ol dünýäniň ähli künjeginde ýaşlaryň bilim almagyna, adamzat tarapyndan döredilen medeni gymmatlyklaryň goralmagyna we ylmyň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berýär.
80 ýylyň dowamynda ÝUNESKO dünýäniň ösüşinde möhüm orny eýeledi. Gurama halklaryň arasynda parahatçylygyň we özara düşünişmegiň pugtalandyrylmagyna uly goşant goşdy. ÝUNESKO-nyň alyp barýan işleri diňe bir bir döwlete däl, eýsem bütin adamzadyň bähbidine gönükdirilýär. Şol sebäpli hem ÝUNESKO dünýäniň iň möhüm halkara guramalarynyň biri hasap edilýär. Geljekde-de ol bilim, ylym we medeniýet arkaly parahatçylygy berkitmäge we adamzadyň durnukly ösüşini üpjün etmäge hyzmat etmegini dowam etdirer.
Gyzlargül ANNAGURDOWA,
Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky
Ýaşlar guramasynyň Ahal welaýatynyň
Sarahs etrap Geňeşiniň Guramaçylyk
bölüminiň müdiri.
